Mücbir Sebep Hali ve 7440 Sayılı Kanun Kapsamında Başvuru ve Ödeme Düzenlemeleri

        Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 9 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrasının uygulamasına dair usul ve esasları düzenlemeler Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. 

buna göre..

        2023 yılında meydana gelen Kahramanmaraş depremlerinin ardından, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, çeşitli illerde mücbir sebep hali ilan edilmiştir. Bu durum, özellikle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerini kapsamaktadır. İlgili düzenlemelerle, mücbir sebep halinin devam etmesi nedeniyle mükelleflere bazı kolaylıklar sağlanmış ve 7440 sayılı Kanun çerçevesinde belirli tarihler ve yükümlülükler ortaya konulmuştur.

Mücbir Sebep Hali ve 7440 Sayılı Kanun Kapsamında Başvuru ve Ödeme Düzenlemeleri

1. Mücbir Sebep Hali İlanı

          Mücbir sebep hali, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 15. maddesine dayanarak ilan edilmiştir. 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremlerden etkilenen iller için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 6/2/2023 ile 31/7/2023 tarihleri arasında mücbir sebep durumu tanımlanmıştır. İlk etapta bu iller için mücbir sebep hali ilan edilmiştir; ancak zamanla Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya gibi bölgelerde bu durumun uzatılmasına karar verilmiştir. Bu uzatmaların süreleri şu şekildedir:

30/11/2023
30/4/2024
31/8/2024

Nihai uzatma ise 30/11/2024 tarihine kadar devam edecektir.

2. 7440 Sayılı Kanun Kapsamında Başvuru ve Ödeme Süreleri

        Mücbir sebep halinin sürdüğü bölgelerde, 7440 sayılı Kanun çerçevesinde yapılacak başvurular ve ödemelere dair düzenlemeler aşağıda ayrıntılı olarak belirtilmiştir:

          Başvuru Süresi: Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde mücbir sebep hali 30/11/2024 tarihinde sona ereceğinden, bu yerlerdeki dairelere 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuruların 28/2/2025 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Bu süre zarfında mükellefler, başvurularını yaparak düzenlemeden yararlanma imkanına sahip olacaktır.

Ödeme Takvimi:

        İlk Taksit: Başvuruların sona erdiği tarihi takip eden ay olan Mart/2025 ayında ödenecek olan ilk taksit, 31/3/2025 tarihinde (bu tarihin resmi tatil olmasından ötürü 2/4/2025 tarihine kadar) ödenmesi gerekmektedir. Bu durum, mükelleflerin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri açısından önem arz etmektedir.

        İkinci Taksit: İkinci taksitin ödenmesi için son tarih 30/4/2025 olarak belirlenmiştir. Mükelleflerin bu tarihe kadar ödemelerini gerçekleştirmeleri beklenmektedir.

        Diğer Taksitler: İlk iki taksiti takip eden aylarda, kalan taksitlerin ödemeleri yapılacaktır. Bu düzenleme, mükelleflerin finansal yükümlülüklerini daha yönetilebilir bir hale getirmektedir.

3. Matrah ve Vergi Artırımı

        Mükellefler, mücbir sebep hali süresince 7440 sayılı Kanunun 5. maddesi ile geçici 1. maddesi kapsamında matrah ve vergi artırımından yararlanmak istemeleri durumunda, 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili beyanda bulunmaları gerekmektedir. Bu beyanlar, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini düzenlemeleri açısından büyük önem taşımaktadır.

        Vergi Tutarları: Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi tutarları, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten sonraki aylarda, mükelleflerin ödeme planlarına göre ödenecektir.

         Damga Vergisi: Mükellefler, matrah ve vergi artırımına bağlı olarak verilen beyannamelere ait damga vergisini de, ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödemekle yükümlüdürler.

4. Sonuç

       Bu düzenlemeler, depremlerden etkilenen bölgelerdeki mükellefler için önemli bir fırsat sunmaktadır. Mücbir sebep halinin getirdiği kolaylıklar sayesinde, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmeleri konusunda esneklik sağlanmaktadır. Özellikle, başvuru ve ödeme sürelerinin uzatılması, işletmelerin yeniden yapılanma sürecine destek olmayı hedeflemektedir.