Zor Zamanlarda Haysiyeti Korumak

Malatyalı Araştırmacı – Yazar Şahin DOĞAN’ın Kaleminden…

         Fârâbî, İslam dünyasının en önemli filozoflarından biri olarak bilinir. Onun düşünceleri, asırlardır düşünürler ve bilim adamları tarafından incelenmiş ve takdir edilmiştir. "Zamanın ters, sohbetin faydasız, herkesin bezgin ve her başın bir ağrı taşıdığını görünce, evime kapanıp haysiyetimi korudum" sözü, Fârâbî'nin yaşadığı dönemdeki toplumsal ve ahlaki bozulmalara karşı bireysel duruşunu özetler niteliktedir. 

           Bu söz, sadece bir tarihsel bağlamı yansıtmakla kalmaz, aynı zamanda günümüz insanına da derin bir hikmet sunar. 

ZAMANIN TERSLİĞİ VE İNSAN İLİŞKİLERİ 

             Fârâbî'nin sözünde ilk dikkat çeken unsur "zamanın tersliği"dir. Bu ifade, döneminin toplumsal ve ahlaki çöküşüne işaret eder. İnsanların adalet, doğruluk ve erdemden uzaklaştığı bir zamanda yaşamanın zorluğunu vurgular.

           Zamanın tersliğinde, dürüstlük ve erdem gibi değerler yerini çıkarcılık ve ahlaksızlığa bırakmıştır. Böyle bir dönemde, sağlıklı insan ilişkilerinin kurulması da güçleşir. Sohbetlerin faydasız hale gelmesi, bireylerin birbirleriyle anlamlı ve yapıcı iletişim kuramadığını gösterir. 

           Herkesin bezgin ve yorgun olduğu, her başın bir ağrı taşıdığı bir ortamda, insanların umutlarını yitirdiği ve hayatın yükünü taşımakta zorlandıkları anlaşılır. 

BİREYSEL DURUM VE HAYSİYETİN KORUNMASI 

           Fârâbî, bu kaotik ve umutsuz ortamda, bireysel olarak nasıl hareket edilmesi gerektiğini de dile getirir: "Evime kapanıp haysiyetimi korudum." Bu ifade, zorluklar karşısında kişinin kendi iç dünyasına çekilerek ahlaki değerlerini koruma çabasını anlatır. 

          Fârâbî, dış dünyanın olumsuz etkilerinden uzaklaşarak, içsel bir arınma ve kendini koruma sürecine girer. Bu, pasif bir geri çekilme değil, bilakis aktif bir kendini muhafaza etme eylemidir. Kendi evine kapanmak, maddi ve manevi olarak güvende olmayı, kendi değerlerini ve haysiyetini korumayı simgeler. 

GÜNÜMÜZDE FÂRÂBÎ'NİN HİKMETİNDEN DERSLER 

          Günümüz dünyasında da benzer durumlarla karşılaşmak mümkündür. Toplumsal değerlerin yozlaştığı, insan ilişkilerinin sığlaştığı ve bireylerin umutsuzluğa kapıldığı bir dönemde yaşıyoruz. Fârâbî'nin bu sözü, modern insan için de önemli bir rehber olabilir. 

          Zorluklar ve olumsuzluklar karşısında, bireyin kendi içsel değerlerine sadık kalması, kendi ahlaki duruşunu koruması büyük bir önem taşır. Bu, sadece bireysel bir kurtuluş değil, aynı zamanda toplumsal bir iyileşmenin de anahtarıdır. 

         Evimize kapanmak, sadece fiziksel bir geri çekilme değil, aynı zamanda manevi bir sığınaktır. Bu süreçte, kendimizi yeniden keşfetme, değerlerimizi gözden geçirme ve güçlenme fırsatı buluruz. Haysiyetimizi koruyarak, dış dünyanın olumsuz etkilerinden korunabilir ve kendi içsel barışımızı sağlayabiliriz. 

SONUÇ 

           Fârâbî'nin "Zamanın ters, sohbetin faydasız, herkesin bezgin ve her başın bir ağrı taşıdığını görünce, evime kapanıp haysiyetimi korudum" sözü, her dönemde ve her toplumda geçerliliğini koruyan derin bir hikmeti içinde barındırır. 

          Zor zamanlarda bireyin kendi değerlerine ve haysiyetine sadık kalmasının önemi, Fârâbî'nin bu sözünde açıkça görülür. Bu hikmetli söz, günümüz insanı için de önemli dersler sunar: Olumsuzluklar karşısında pes etmemek, içsel değerlerimizi koruyarak, haysiyetimizi muhafaza etmek ve böylece daha güçlü ve erdemli bir birey olarak topluma katkıda bulunmak.