Turgut Özal Üniversitesi 2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni Gerçekleştirildi

Malatya Turgut Özal Üniversitesi (MTÜ) 2022-2023 Akademik Yılı Açılışı 61-65. Dönemleri Orman ve Su İşleri Bakanı, halen 27. Dönem Afyonkarahisar Milletvekili ve Cumhurbaşkanı Irak Özel Temsilcisi Prof. Dr. Veysel Eroğlu'nun “Akademik Yönetimde Muvaffakiyetin Sırları” konulu Açılış Dersi ile Gerçekleştirildi.

Malatya Turgut Özal Üniversitesi (MTÜ) 2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni, Prof. Dr. Veysel Eroğlu'nun “Akademik Yönetimde Muvaffakiyetin Sırları” konulu açılış dersiyle üniversitenin Battalgazi Konferans Salonu'nda düzenlendi.

2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni'ne 61-65. Dönemleri Orman ve Su İşleri Bakanı, Dünya Su Konseyi Eski Guvernörü ve T.C. Cumhurbaşkanı Irak Özel Temsilcisi Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Malatya Valisi Hulusi Şahin, Büyükşehir Belediye Başkan V. Hasan Demez, Malatya Cumhuriyet Başsavcısı Muhammet Savran, Battalgazi Belediye Başkanı Osman Güder, Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Cemal Noğay, İnönü Üniversitesi Rektörü Ahmet Kızılay, İl Jandarma Komutanı J.Kd. Alb. Ercan Altın, İl Emniyet Müdürü Ercan Dağdeviren ile birlikte üniversitemiz akademik personeli ve öğrenciler katıldı.

Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan tören, üniversitemiz Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Müzik Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ender Can Dönmez'in, Sehavet Aliyev (Kabak Kemane), Nivan Kısacık (Nefesli), Burak Ertekin (Piyano) ve solistler Burak Teke ve Gamze Tekin'in kısa müzik dinletisinin ardından, açılış konuşmaları ile devam etti.

Üniversitemiz Öğrenci Temsilcisi Tıp Fakültesi 3. sınıf öğrencisi Muhammed Selman Tekdal ve Ziraat Fakültesi Araştırma Görevlisi ve üniversitemiz İklim Elçisi İbrahim Kutalmış Kutsal birer konuşma yaptılar.

Törenin açılış konuşmasını gerçekleştiren Malatya Turgut Özal Üniversitesi Prof. Dr. Recep Bentli, devletimiz ve milletimizin yeniden var oluş mücadelesi verdiği bir dönemde çok büyük sorumlulukları olduğunu belirtti. Bentli: “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin artık oyun kuran bir ülke konumuna geldiği ve yeni dünyada söz sahibi olmaya başladığı bütün devletler tarafından sarih bir şekilde görülmekte ve bilinmektedir. Bu durum, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından deklare edilen Türkiye Yüzyılı Vizyonu ile bütün dünyaya ilan edilmiştir. Malatya Turgut Özal Üniversitesi olarak bizler de Büyük Türkiye rüyamızın bir kesiti olacak şekilde, yepyeni bir ruh ve heyecanla, aklın ve bilimin ışığında, sorumluklarımızı yerine getirmek üzere üstün bir gayret içerisinde olacağız. İnsan kaynaklarımızı, akademik liyakati gözeterek en verimli şekilde değerlendirmek arzusundayız. Bu değerlendirmeyi ulusal ve uluslararası tecrübelerden en üst seviyede faydalanmak suretiyle yapmayı planlamaktayız.” diye konuştu.

Bentli, üniversitelerin bir yandan eğitim öğretim faaliyetlerini yürütürken diğer taraftan AR-GE çalışmalarıyla ürettiği bilgiyi toplumun faydasına sunması gerektiğini; yerel ve evrensel boyutta toplumsal gelişimin ve ekonomik kalkınmanın lokomotifi olma misyonunu da üslendiğini ifade etti.

Rektör Bentli konuşmasının devamında: “Malatya Turgut Özal Üniversitesi olarak bizler de bilimin rehberliğinde şehrimize, ülkemize ve hatta tüm insanlığın faydasına katkı sunmak üzere, yeni nesil bilgi ve teknoloji üretimi için gayret edeceğiz. Bütün bu çabaları gösterirken insanı merkeze alan, değişime açık, ortak aklı önceleyen bir üniversite modeli oluşturmaya çalışacağız. İnsan fıtratında var olan öğrenme merakını harekete geçirmek, bütün eğitim kurumlarının temel işlevlerinden biridir. Öğrenme ve eğitilme ihtiyacının farkında olarak üniversitelerin, bu tecessüsü bilgiye, beceriye, inovasyona, patente, iyiye, güzele, doğruya, olumluya ve faydalıya yönlendirmesi gerekir.

Üniversiteler, eğitim ve öğretimin olduğu kadar AR-GE faaliyetlerinin de en önemli merkezleridir. Bu bağlamda üniversitelerin akademik kadroları, çalışmalarını yürütebileceği her türlü imkana sahip olmalıdır.

Üniversitemizin fiziki gereksinimlerinin yanında özellikle laboratuvar, uygulama alanları ve bilimsel araştırmalara destek noktasında önemli eksiklikleri bulunmaktadır. Bu eksiklikleri gidermek için var gücümüzle çalışmayı kendimize şiar edinmiş bulunmaktayız.

Öte yandan üniversite sanayi iş birliğinin geliştirilmesi ve efektif bir hale gelmesi için çalışmalarımıza başladık. Bunun ilk adımı olarak Malatya TEKNOKENT içerisinde yer almak üzere ortaklık talebimizi ilettik. Böylelikle üretilen bilginin ürüne dönüştürülmesi ve toplumun yararına sunulması yolunda hızlı adımlar atmayı planlıyoruz.” dedi.

Malatya Turgut Özal Üniversitesiyle ilgili sayısal verileri de aktaran Bentli, 8 farklı yerleşkede 6 fakülte, 9 MYO, 2 yüksekokulun bulunduğunu, bunların yanı sıra, topluma katkı çalışmaları yapmak amacıyla kurulmuş 11 Araştırma ve Uygulama Merkezine sahip olduklarını; 402 akademik, 369 idari personel olmak üzere toplam 771 personelle faaliyetlerini sürdürdüklerini belirtti. Ön Lisans düzeyinde 3946, Lisans düzeyinde 1998, Yüksek Lisans düzeyinde 211, Doktora düzeyinde 17 olmak üzere, toplam 6172 öğrencinin öğrenim gördüğünü, yabancı öğrenci sayısının 88 olduğunu, bu sayıyı ve ülke çeşitliliğini artırmak amacıyla gerekli çalışmaları yapacaklarını söyledi. Halihazırda üniversitede 21 öğrenci topluluğunun bulunduğunu, öğrencilerin sosyal, kültürel, spor ve sanat alanlarında aktif olması, toplumsal duyarlılığa ve sorumluluğa sahip bireyler olarak yetiştirilmesi amacıyla öğrenci topluluklarını güçlendirecek ve destekleyeceklerini söyledi.

Fiziki altyapılarımızı geliştirmeye ihtiyacımız var

Malatya Turgut Özal Üniversitesinin 5. kuruluş yılı içerisinde bulunduğunu belirten Bentli konuşmasına şöyle devam etti: “Fiziki alt yapı ve üst yapının tamamlanmamış olması nedeniyle üniversitelerden beklenen bilimsel performansın, nitelikli eğitim öğretimin, sosyal ve kültürel faaliyetler ile topluma katkı çalışmalarının yeterli düzeyde olmadığının bilincindeyiz. Bu toplantıyı organize ettiğimiz ve bütün idari birimlerimiz ile birçok akademik birimimizin bulunduğu alan, Battalgazi Yerleşkemiz, ihtiyacımızı karşılamaya yetmemektedir.

Yeşilyurt Yerleşkemizde başlatılmış olan, alt ve üst yapı çalışmalarımız için yeni fiziki yapılar kazanmak adına gerek kamu nezdinde gerekse hayırseverler nezdinde girişimlerimiz devam etmektedir. Fiziki yapılanmayı istenilen düzeye getirirken diğer taraftan; bilimsel alt yapı başta olmak üzere sportif, kültürel ve sanatsal olanaklarımızı da artırabilmek için gerekli girişimleri başlattık. Akademisyenlerimizin bilimsel çalışmalarını yürütebilecekleri teknolojik altyapının sağlanması için önümüzdeki dönem bütçesinden önemli düzeyde kaynak sağlama çalışmalarımız devam ediyor. Bu girişimlerimizden, önümüzdeki süreçte sonuç almayı ümit ediyoruz.

İyi olduğumuz yönlerimizi geliştirmek ve eksiklerimizi tamamlamak için oldukça enerjik bir ekip oluşturuyoruz. Enerjimizi üniversitemizin tüm personeline sirayet ettirmek ve böylelikle mensubu olmaktan mutluluk ve gurur duyulacak bir anlayışa yöneltmek için sürekli bir çaba içinde olacağız.” dedi.

Malatya Turgut Özal Üniversitesinin yeni yönetimi olarak belirledikleri hedeflerine değinen Bentli, Yükseköğretim Kurulu Kalite Güvence Sistemi rehberliğinde kurumsal kapasitenin iyileştirilmesi amacıyla, akreditasyon çalışmalarını hızlandıracaklarını, mevcut akademik birimlerin müstakil binalarında faaliyetlerini sürdürmeleri için fiziki tesisleri yatırım programlarına almayı planladıklarını söyledi. Bentli konuşmasının devamında: “Üniversitemizin kurucu akademik birimi olan ve halihazırda mezun verdiğimiz Ziraat Fakültesini, bünyesinde yeni bölümler açarak, nitelik ve nicelik olarak büyütmeyi hedefliyoruz. Ziraat Fakültesinin, başta kayısı olmak üzere birçok tarımsal faaliyetin yapıldığı İlimize, önemli katkılar sunacağı aşikardır. Ziraat Fakültesinin uygulama alanının ileride yapılacak çalışmalar için yetersiz kalacağı düşüncesiyle, yeni arazi temin etmek yönünde çabalarımız sürmektedir. Ziraat Fakültesi öncülüğünde bölgenin misyon üniversitesi olma hedefindeyiz” dedi.

Prof. Dr. Recep Bentli yeni yönetim olarak hedeflerini sıralarken: “Sağlık bilimleri ve sağlık hizmetleri özelinde, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi ile yakalanmış olan ivmeye bölgesel, ulusal ve hatta uluslararası düzeyde katkı sunacak şekilde, Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi alanında nitelikli bir yapılanmayı hedeflemekteyiz. Bu hedefe ulaşmaya çalışırken sağlığın diğer tüm alanlarında da güçlenerek çalışmalarımıza devam etmek istiyoruz. Mühendislik alanında bölgenin güçlü fakültelerinden birini oluşturmak amacıyla hem nitelikli insan kaynağını hem de güçlü bir bilimsel alt yapıyı inşa edeceğiz. Bu altyapı ile siber güvenlik, yapay zekâ ve ileri malzeme teknolojileri alanlarında etkin bir yer edinebileceğimizi temenni ediyoruz. Diğer akademik birimlerimiz aracılığıyla özellikle sosyal, kültürel, sportif ve sanatsal faaliyetleri toplumsal ihtiyaçlar doğrultusunda şekillendirecek ve organizasyonlara destek sağlayacağız. İktisadi sektörlerin donanımlı ve yetkin ara iş gücü ihtiyacını karşılamak üzere meslek yüksekokullarımızda, 3+1 şeklindeki eğitim modeline geçmeyi ve özellikle tematik meslek yüksekokulları oluşturmayı hedeflemekteyiz. Farklı bilim alanlarındaki akademisyenlerimizin bir araya gelmesini ve multidisipliner çalışmalar yapmasını sağlamak adına tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz.” dedi.

Konuşmasının bu bölümünde öğrencilere seslenen Bentli; “Sizleri akademik, sosyal ve kültürel anlamda aklı ve bilimi rehber edinerek, çağın gerektirdiği donanıma ve değerlerimize sahip çıkan bireyler olarak yetiştirmeyi şiar edindik. Sizlerin de bu anlayış doğrultusunda, hayatın her alanında çözüm odaklı yaklaşan, analitik düşünebilen, yeniliklere ve istişareye açık, iletişimi ve etkileşimi güçlü bireyler olmanızı istiyoruz. Sizlerin yeni nesil teknoloji çağına ayak uyduran, politika üreten ve katma değer yaratan bireyler olacağınıza tüm kalbimizle inanıyoruz. Bu şekilde gelişiminiz için kaynaklarımızı seferber edeceğimizi bilmenizi istiyoruz.” dedi.

Öğrencilerden TEKNOFEST, TÜBİTAK gibi organizasyonlara daha fazla katılım sağlamalarını ve topluma yararlı faaliyetlerde öncülük etmelerini beklediklerini belirten Bentli, öğrencilerden tüm faaliyetlerinde, her açıdan destekleyeceklerinden şüpheleri olmamasını istedi.

Prof. Dr. Recep Bentli akademisyenlere seslenerek: “Yeni dönemde üniversitemize sağlayacağınız katkının artarak devam edeceğini biliyoruz. Sizlerin taleplerini ve ihtiyaçlarını kamu kaynakları elverdiği ölçüde ve hakkaniyeti gözeterek karşılamak için yoğun çaba göstereceğimizi bilmenizi isterim. Üniversitemizin daha güçlü bir yapıya kavuşması adına destek ve önerilerinizi oldukça önemsiyor ve dikkate almaya çalışıyoruz. Katkılarınız ve özverili çalışmalarınız ile üniversitemize güç kattığınızın farkındayız. Kurumsal kültürü oluşturmak ve iyileştirmek hususunda da desteğinizi esirgememenizi rica ediyorum. Sizlerin katkısı ile üniversitemizin, Türkiye ve dünya üniversiteleri içerisindeki yerini daha üst sıralara taşımak için yoğun bir şekilde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Üniversitemizin genç ve dinamik bir yapıya sahip olmasının avantajını kullanarak hedeflerimize beklenenden daha kısa sürede erişeceğimizi düşünüyoruz. Ortaya koyduğumuz hedeflere ulaşmakta sizlerin desteğini hissetmek bizi ayrıca mutlu ediyor, heyecanımızı ve enerjimizi arttırıyor.” dedi.

Rektör Bentli, katılımlarından dolayı misafirlere teşekkür ederek, yeni akademik yılın başarı, mutluluk ve huzur dolu geçmesini temennisinde bulunarak konuşmasını sonlandırdı.

Malatya Turgut Özal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Recep Bentli'nin ardından kürsüye çıkan Battalgazi Belediye Başkanı Osman Güder konuşmasına tarihin, kültürün ve medeniyetin başkenti Battalgazi içerisinde yerleşkesi bulunan Malatya Turgut Özal Üniversitesinin 2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni'ne katılmaktan mutluluk duyduğunu belirterek, gelen konuklara teşekkür etti. Güder konuşmasının devamında, 20 yıl öncesine döndüklerinde birçok kurum ve birimde vesayetin hâkim olduğunu, üniversitelerin dört duvarla çevrili, belirli bir kesimin faydalandığı uzak birimler olduğunu, birçok noktada elde edilen özgürlüklerin, üniversitelerde de elde edildiğini belirtti. Bugün artık vicdanı hür, aklı hür, özgür bireyler yetiştirilmesi için üniversitelerin faaliyetlerine katkı sağlamaya devam edeceklerini, ellerinden gelen gayreti, çabayı göstereceklerini belirtti.

Malatya Turgut Özal Üniversitesinin 2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni'ne katılan Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, üniversitenin Turgut Özal'ın vizyonu ile kurulduğunu bu vizyon ile faaliyetlerine devam ettiğini, Malatya'da büyük bir boşluğu doldurduğunu, kısa zamanda kurulan fakülteleri, bölümleri ile emin adımlarla ilerlediğini ve çok daha ileri gittiğini belirtti. Üniversitenin Yeşilyurt yerleşkesinin hızla büyüdüğünü belirten Çınar, belediye olarak bu büyümeye kendilerinin de katkı sağlamaya devam edeceğini belirtti. Gelecekte teknoloji ve tarımın büyük önem taşıdığını, Battalgazi yerleşkesinin tarıma uygun olduğunu, tarım konusunda AR-GE çalışmalarının hızla artacağına olan inancını ifade etti. Çınar, 3 yıl önce kurulan tıp fakültesinin, üniversite için büyük önem taşıdığını, tıp alanında farklılık yaratan bir üniversite olacağına olan inancını belirtti. Öğrencilerden hazırladıkları projelerini kendilerine sunmalarını, bu konuda her türlü desteği sağlayacaklarını söyledi.

Malatya Valisi Hulusi Şahin konuşmasına Malatya Turgut Özal Üniversitesi 2022-2023 Akademik Yılı'nın hayırlı ve uğurlu olması dilekleriyle başladı. Batman Valisi iken Ilısu Barajı'nın tamamlanma sürecinde, yer aldığı çalışma grubu içerisinde Prof. Dr. Veysel Eroğlu ile çalışma imkânı bulduğunu, kendisinin vizyonu ve çalışma stilini görme şansına, bahtiyarlığına eriştiğini belirtti. Başından sonuna kadar Ilısu Barajına yaptığı büyük katkılardan dolayı, barajın isminin Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı olarak değiştirildiğini, bunu sonuna kadar hak ettiğini, kendisinin suya dizgin vurma konusunda destan yazdığını söyledi. 1940'lı yıllardan bugüne su ve sulama konusunda Malatya'ya büyük yatırımlar yapıldığını, büyük emekler verildiğini, Malatya'nın bu konuda şanslı bir il olduğunu belirten Vali Şahin, özellikle son 20 yılda yapılan yatırımlarla Malatya'nın tarım arazilerinin %59'unu sulayabildiğini söyledi. Yoncalı Barajı'nın da yakında devreye girmesi ile bu rakamın %80'e varacağını bu rakamın büyük bir rakam olduğunu ifade etti. Vali Şahin: “Su akar Türk bakar sözünün, Sayın Cumhurbaşkanımızın yol arkadaşı ve onun riyasetinde, Veysel Eroğlu bakanımız ve isimsiz binlerce kahraman sayesinde, artık bugün su akar, Türk onu tutar, sulama yapar, enerji yapar, milli ekonomiye katar hale geldi, bu sayede bugün Türkiye geleceğe çok daha umutlu baktığını” söyledi. Vali Şahin konuşmasını, Malatya Turgut Özal Üniversitesinin 2022-2023 Akademik Yılının hayırlara vesile olmasını dileyerek sonlandırdı.

Açış konuşmalarının ardından 61-65. Dönemleri Orman ve Su İşler Bakanı Prof. Dr. Veysi Eroğlu'nun “Akademik Yönetimde Muvaffakiyetin Sırları” konulu açılış dersine geçildi. Eroğlu konuşmasına, Malatya Turgut Özal Üniversitesinin 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılının hayırlara, berekete, güzelliklere, huzura ve verimli çalışmalar yapılmasına vesile olmasını dileyerek başladı. Malatya Turgut Özal Üniversitesinin kurulması önerisi geldiğinde kendisinin de Bakanlar Kurulu'nda yer aldığını söyleyen Eroğlu konuşmasında şunları söyledi: “Turgut Özal Türkiye'ye gelmiş en önemli devlet adamlarından birisidir. Adının bir üniversiteye verilmesi vefa örneğidir. Vefa İstanbul'da bir semt adı olmamalıdır. Malatya ve devletimiz Turgut Özal'a böyle güzel bir vefa örneği göstermiştir. Rektörümüz kendisi çok değerli bir hocadır. Bu vesileyle beni de davet etti, kendisine teşekkür ediyorum, ben de sizlerle buluşmanın mutluluğunu gururunu kelimelerle ifade edemiyorum. Sadece üniversite değil, daha önce burada Kapıkaya Barajı'nı bitirdiğimde, Sayın Cumhurbaşkanımız o dönemde başbakandı, buraya Turgut Özal'ın adını verelim dedi ve bu şekilde bir başka vefa örneği de göstermiş olduk.”
Eroğlu, Türkiye'deki en önemli meselenin eğitim olduğunu, hükümetin de bu meseleyi çok iyi bildiğini, geçtiğimiz dönemlerde 7 milyar olan bütçenin, 2023 yılında bu bütçenin 400-450 milyara çıktığını söyledi. Eğitimin büyük önem taşıdığını, gençlerimizin bu konuda en iyi şekilde eğitilmesi gerektiğini, dünyada büyük bir yarış olduğunu, bu yarışta kim gençleri en iyi şekilde eğitirse bu yarışı o kazanır dedi. Eğitimin çok iyi olması için 3 temel şart olduğunu, fiziki şartların birincil şart olduğunu söyledi. Bu konuda devlet olarak büyük destek verdiklerini söyledi. Konuşmasının bu kısmında Rektör Bentli'ye hitaben: “Siz projeyi hazırlayın, biz elimizden gelen desteği vereceğiz, ben bu konuda sizin hizmetkarınızım.” dedi. İkinci husus olarak öğretim görevlilerinin şevk ve heyecanı olduğunu ifade etti. Üniversite yıllarında geç kalan bir hocasıyla anısını paylaşan Eroğlu: “Hocamız derse yarım saat geç kalmıştı, kusura bakmayın evim bombalandı bu yüzden geç kaldım, deyince, ben de o zamanlar asistandım ve inşallah hoca olunca ben de derslerime tam zamanında gireceğim diyerek kendime söz verdim, zaman çok önemlidir.” dedi.
Eroğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Hocalarım bana büyük düşünmeyi öğretti, benim 7 T prensibim var, her zaman her yerde uygularım. Tahayyül, yani hayal etmek, bir projenin rüyasını göremiyorsanız onu hayal edemezsiniz; diğerleri tetkik, tahkik, takvim, tatbik, takip ve neticede tamamlama ile her şeyi başarmak mümkün olur. Takvim yani zamanlamayı planlamak çok önemli, zamanlamayı günlük, haftalık, aylık, yıllık yapılmalı, zaman çok hızlı akıp gidiyor, ama zamanı planlarsanız kontrol sizde olur.”
Prof. Dr. Veysel Eroğlu, hedefin çok önemli olduğunu, rotası olmayan geminin ulaşacağı limanın olmadığını, büyük devletlerin büyük hedefleri olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdü: “Hedefi olmayan devletler tarih sahnesinden silinir. Tarih boyunca ayakta kalmamızın sebebi, bizim Kızıl Elmamız var. Şu anda Türkiye Cumhuriyeti'nin 4 Kızıl Elması var. 2023 Cumhuriyetimizin 100. Yılı, İstanbul'un Fethi'nin seneyi devriyesi 2053, Malazgirt Zaferi'nin 1000. Yılı 2071 ve Devlet-i Ali Osman'ın kuruluşunun seneyi devriyesi 2099, 4 hedef, biz devlet olarak buna kilitlendik Gelecek yüzyıl Türkiye Asrı olacak, pek çok devlet yıkılacak, ama Türkiye ayakta kalacaktır.” dedi.
Rektör Bentli'ye seslenen Eroğlu, gönül coğrafyamızın olduğu insanlara borcumuz olduğunu, bu insanların bizleri beklediğini söyleyerek, üniversitedeki yabancı öğrenci sayısının az olduğunu bunun çoğaltılmasını beklediğini ifade ederek, kendisinin davet edilmesinden duyduğu memnuniyeti belirterek konuşmasını sonlandırdı.

Malatya Turgut Özal Üniversitesi 2022-2023 Akademik Yılı Açılış Töreni, Prof. Dr. Veysel Eroğlu'nun üniversitemize yazmış olduğu kitapları hediye etmesinin ve Rektörümüz Prof. Dr. Recep Bentli'nin hediye takdimleri ve toplu fotoğraf çekiminin ardından sona erdi.